اسعیدرضا امیرآبادی
روزنامه نگار
یادداشت: همایش گرانمایه ریحانه‌النبی حاوی پیام‌های ارزشمندی در عرصه‌های مختلف بود. این گردهمایی بزرگ که به واسطه میلاد پرنور و مبارك زهرای اطهر(س) برگزار شد، در پی آن بود تا جایگاه زنان را در جامعه امروز از روزنه فرهنگ و هنر بازشناسی کرده و گوشه‌ای ارزش‌های راستین بانوان مسلمان ایران‌زمین را رونمایی کند. متأسفانه امروزه زنان ایرانی از هجمه‌های افراطی‌گرایانه در امان نیستند. مکتب‌های متحجرگرایان احترامی برای حقوق زنان قائل نبوده و از آنها به عنوان جنس درجه دوم یاد می‌کنند و جز در پستوی خانه‌ها و عزلت فراموشی، جایگاهی برای آنان قائل نمی‌شوند. از سوی دیگر، جریان‌های سکولار با توسل به مدیوم‌های پررنگ‌ولعاب، در پی آن هستند که هویت ارزشی و دینی زنان ایرانی را کمرنگ کرده و برای آنها مضامینی پوشالی و بی‌ریشه تدارک ببینند. مثال بارز این ادعا، زنانی هستند که در مظاهر مدرنیته به عنوان ابزاری برای تبلیغات به حساب می‌آیند و اوج توانمندی در استفاده از ظواهر بصری‌شان خلاصه می‌شود. این در حالی است که زنان ایرانی از خاستگاه‌های متعدد ارزشی و پرمایه‌ای برخوردارند. نخست آن که زهرای مطهر به عنوان الگویی تمام‌عیار، بنیان راستین اهل‌بیت(ع) بوده و در دامان خود، وظیفه پرورش فرزندان امیرالمونین(ع) و ائمه اطهار را به شایستگی انجام داده است. ایشان در کنار مسئولیت‌های خانوادگی خویش، از حضور تأثیرگذار در جامعه غفلت نکردند و در جامعه‌ای که جاهلیت در عمیق‌ترین لایه‌هایش ریشه دوانده بود، به روشنگری پرداختند. دوم آن که زنان ایرانی از دیرباز تاکنون به پشتوانه قرن‌ها پیشینیه تمدنی، داعیه جوانمردی و آزادگی را با صدایی رسا سر داده و همواره در مقابل هجوم ناجوانمردانه بیگانگان، دوشادوش مردان با شجاعت ایستادگی کرده‌اند. به یاد داریم که در دوران هشت ساله جنگ تحمیلی، زنان پاکدامن ایرانی چگونه در خطوط مقدم جبهه به جان‌فشانی پرداخته و از عزت و سربلندی میهن پاسداری نمودند.
شاید یکی از اهداف مهم همایش فاخر ریحانه‌النبی، پرداختن به این مسئله باشد که زنان ایرانی در پرتوی بانوی مطهر اسلام، با هویت ارزشمند خود آشنایی بیشتری یافته و در مقابل جریان‌های گسترده‌ای که سودای هویت‌ستیزی را در مخیله می‌پروراند، با سلاح ایمان و اصالت مقابله کنند. بدون شک، بسیاری از ابعاد شخصیتی و مکتب فکری رفیع بزرگ بانوی جهان اسلام هنوز به صورت دقیق پردازش نشده و بسیاری از آحاد مختلف جامعه، نتوانسته‌اند آن‌چنان که شایسته است با سیره ملکوتی ایشان آشنا شوند. به همین دلیل، سلسله برنامه‌هایی نظیر همایش ملی ریحانه‌النبی می‌تواند سرآغاز نوینی برای پرداختن به این مسئله مهم باشد. آشکار است که آشنایی آحاد جامعه ایران با زندگانی بانوی مطهر اسلام، ثمرات شگرفی به دنبال خواهد داشت و از آن جایی که بانوان ایرانی پردازنده هویت خانواده‌ها هستند، با پرورش فکری آنها می‌توان پیکره مدنی ایران را به سوی تکامل و بهروزی هدایت کرد. یکی دیگر از کارکردهای ارزشمند همایش ریحانه‌النبی، در این بود که از انحصار هنر برای اقشار خاص اجتناب کرده و مضامین زیباشناختی را برای عموم جامعه در نظر می‌گیرد. آثار ارائه شده و منتخبان این همایش، در عین پرمایگی آن‌قدر ثقیل نبودند که اقشار مختلف جامعه از درک و فهم آنها عاجز مانده و طیف محدودی از هنرمندان بر آن اشراف یابند. همایش ملی ریحانه‌النبی مهر تأییدی بر این ادعا زد که فرهنگ و هنر ایرانی در عرصه‌های مختلف، با ارزش‌های دینی تقابلی ندارد؛ بلکه هر دوی آنها خاستگاه ارزشی داشته و می‌توان در پناه دستاورد‌های هنری، به جهان‌شمولی ارزش‌های دینی همت گماشت. در نظر داشته باشیم که دنیای امروز، جهان مدیوم‌های جذاب است و به راستی چه مدیومی همچون فرهنگ و هنر می‌تواند به گسترش ارزش‌مداری در جامعه منجر شود. فرهنگ‌های پرمایه می‌توانند انسان معاصر را از هجمه مؤلفه‌های کاذب که در دنیای امروز به وفور یافت می‌شوند، رهایی بخشیده و برای او رجعتی به خاستگاه ارزشمندش تدارک ببینند.
یکی دیگر از ثمرات جانبی همایش ملی ریحانه‌النبی، به تمرکززدایی فعالیت‌های فرهنگی و برپایی آن در شهرستان مهر بازمی‌گردد.
استان فارس در اسفندماه سال جاری، در شهرستان‌های کوچکی نظیر خفر و مهر شاهد برپایی دو همایش ملی بود و این امر می‌تواند به شناسایی هرچه بیشتر توانمندی‌های همه‌جانبه استان فارس در ایران منجر شود؛ چراکه پایتخت فرهنگی ایران در اقصی‌نقاط عالم شناخته شده است و برپایی همایش‌های ملی و بین‌المللی در دیگر نقاط فارس، می‌تواند در شناسایی دیگر توانمندی نهفته در استان مؤثر عمل کند. به طور حتم در کنار برگزاری چنین همایش‌هایی، اقتصاد بومی و چرخه صنعت و اشتغال شهرستان‌ها نیز با تحولات مثبتی روبرو خواهد شد و مقدمات بوم‌گردی به صورت زیربنایی مهیا می‌گردد.
در پی چنین همایش‌هایی است که محصولات صنایع‌دستی، کشاورزی و بسیاری دیگر از توامندی‌های نهفته شناسایی خواهند شد و گردشگری آنان در کانون توجه رسانه‌ها قرار می‌گیرند. این در حالی است که استقبال مقامات برجسته کشور، چهره‌های سیاسی، مسئولان استانی، اهالی فرهنگ و هنر و اصحاب رسانه، زمینه را برای دستیابی به اهداف همایش مهیا ساخته و جامعه از برکات همه‌جانبه آن بهره‌مند خواهد شد.